Kultura gospodarcza w Polsce uległa metamorfozie, wraz z przemianami natury ekonomicznej, społecznej czy ustrojowej. Niestety - niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z osobą prywatną, czy przedsiębiorcą, wciąż jeszcze do kanonu postępowania przy udzielaniu pożyczki nie weszło zawieranie pisemnej umowy. A przecież, jak wiadomo, tylko taka forma gwarantuje nam później pomyślny rozwój sprawy i łatwe odzyskanie należności. Mało tego - jeżeli w rzeczonym dokumencie pożyczkobiorca zobowiąże się do spłaty w określonym terminie, to mogą nam przysługiwać nawet odsetki.

Pomijając ten krok i nie spisując specjalnej umowy narażamy się na straty. Nieważne, czy dotychczas kontrahent bądź znajomy zawsze spłacał dług w terminie. Dochodzenie zapłaty to bowiem procedura skomplikowana i żmudna - skuteczna wtedy, gdy wcześniej się zabezpieczyliśmy. W przeciwnym razie musimy decydować się na bardziej zdecydowane działania. Jednym z nich jest zatrudnienie firmy windykacyjnej. Innym - wejście na drogę sądową. Oczywiście wcześniej można spróbować przeprowadzić sprawę polubownie, poprzez wezwanie dłużnika do dobrowolnego zwrotu kwoty pożyczki. Warto to uczynić nawet jeśli mamy pewność, iż do takiej prośby ustosunkuje się on negatywnie. Powód jest prosty - jeśli ten krok pominiemy, to możemy dodatkowo zostać obciążeni kosztami postępowania sądowego.

Sprawę do sądu można współcześnie wnieść w dwojaki sposób. Nowocześniejszym, choć nie pozbawionym wad, jest elektroniczne postępowanie upominawcze. Wariant ten jest stosowany od niedawna, i ma już zarówno spore grono zwolenników, jak i krytyków. Ci pierwsi wskazują przede wszystkim na: niższe opłaty sądowe, udogodnienie w postaci możliwości złożenia pozwu przez Internet, uproszczenie pozwu (powód jedynie wymienia dowody, nie musi ich przedstawiać szczegółowo), prostotę działania. W przypadku korzystnego dla wierzyciela rozpoznania sprawy - wydany zostaje nakaz zapłaty, który następnie trafia do dłużnika. Ma on 2 tygodnie, aby wnieść sprzeciw. Jeśli tego nie uczyni, wyrok zyskuje prawomocny status, a także uprawnia do wszczęcia komorniczej egzekucji. Krytycy elektronicznego postępowania zauważają, że często dochodzi do pomyłek przy doręczeniach. Ponad to - procedura bywa stosowana w sprawach przedawnionych. Największą wadą e-sądu jest jednak...czas rozpatrywania. Wydawać by się mogło, iż będzie to sposób szybszy i sprawniejszy. Nic bardziej mylnego - już samo wydanie nakazu trwa dłużej niż w przypadku "tradycyjnego" sądu, a jeśli pozwany złoży sprzeciw (co zwykle ma miejsce) sprawa jest kierowana na wokandę. Sprawa może się więc ciągnąć nawet przez kilkanaście miesięcy (ponieważ na każdą kolejną rozprawę trzeba czekać).

Często znacznie lepiej jest zgłosić się do "zwyczajnego" sądu. Co prawda opłata jest dużo wyższa (aż 5 % wartości przedmiotu sporu), niemniej należy mieć na uwadze, że i tak możemy zostać skierowani do tego sądu. Opłaty są zatem nieuniknionym elementem. Zaletą klasycznego postępowania sądowego jest to, iż nakaz zapłaty może być wydany szybciej, a jeśli pozwany zgłosi sprzeciw - to kolejna rozprawa jest również wyznaczana bez zbędnej zwłoki. Wybór rozwiązania powinien zależeć w dużej mierze od kwoty pożyczki. Jeśli jest niewielka - bardziej opłacalne będzie złożenie jej do EPU, natomiast w przypadku wyższych kwot - złożenie klasycznego pozwu. Udając się do sądu mamy jeszcze jedną możliwość, inną niż zwyczajny proces. To postępowanie nakazowe. Opłaty są w jego wypadku dużo niższe, jednak trzeba spełnić większą liczbę wymogów, aby dochodzenie wierzytelności zakończyło się sukcesem. Sąd może wtedy wydać nakaz zapłaty (konieczne jest jednak, by wierzyciel posiadał takie dokumenty jak: pismo urzędowe, weksel bądź zaakceptowany przez dłużnika rachunek, jego pisemne oświadczenie o uznaniu tego długu)...Słowem - każdorazowo postępowanie sądowe wymaga współpracy między stronami. W przeciwnym razie sprawa może toczyć się kilka miesięcy, a nawet lat. W efekcie - zwrot długu może ulec przedawnieniu. Jak zatem łatwo zauważyć, najważniejsza jest prewencja i podpisanie umowy pożyczki. Bez niej nawet przed sądem niewiele zdziałamy.

Autor artykułu
Artykuł został przygotowany przez firmę Wertus Windykacja, specjalizującej się ściąganiu długów.